Hoegne maart 2006
You've got mail! Het lijkt al bijna een film... Teksten als "NM zou wel eens OK kunnen zijn voor achtertuin fam. Sansen. Andere geinteresseerden?" en "Ik denk dat er grote kans wel water zal zijn. Afspraak in principe omstreeks 13h in Belleheid" vliegen in het rond. Een buitenstaander denk al snel "waar gaat dit over?"
Intimi (ik ook, sinds kort) weten dan dat de Hoegne, Hoègne of, gewoon plat en eenvoudig uit te spreken, Hogne, binnenkort, waarschijnlijk, voldoende water voert voor een bevaring.
"De wattes?" zullen vele nieuwe wildwatervaarders zich afvragen. De Hogne, een wildwaterbeek die zich vanaf het plateau van de Hoge Venen met een rotgang overgeeft aan de zwaartekracht. Smal, veel verval (33 promille) en bijna altijd droog.
Behalve....
Als er 40 cm sneeuw op de hoge venen ligt, de temperatuur in opeens van -4 naar +7 stijgt en het ook nog eens gaat regenen.
Alle puzzelstukjes voor een Hogne bevaring vielen op hun plaats en ik ga erbij zijn. En dat pas 19 jaar nadat ik voor het eerst, met rode oortjes, de beschrijving van de Hoegne in het gidsje van Gilbert Haesendonck heb gelezen. Het water was er vroeger altijd, voor mij, op de verkeerde tijd, je zou ook kunnen zeggen dat ik verkeerd timede... Daarna kwamen de vaarverboden en pas nu, sinds ik lid ben van de Belgische Kanobond zijn de ogen weer gericht op de Hogne.
Spulletjes gepakt en nu maar wachten tot we het wate op de peilschaal zien stijgen, het dooifront moet vandaag de hoogvenen intrekken. 'savonds laat zie ik de internet peilschaal van de Rur in een hoek van 45 graden stijgen. De dooi is aangekomen. De volgende morgen om zeven uur zie ik dat de internet peilschaal van de Hoegne als een raket tot boven de 70 cm is gestegen. Het bevaarbare minimumpeils bereikt. Een mail van Bruno bevestigt het beeld, we gaan.
Eerst nog werken en om kwart voor tien vertrek ik naar de Hoge Venen.
Om 12 uur sta ik aan het geplande uitstappunt en heb nog een uur de tijd om de rivier omhoog te wandelen. De Hogne staat goed vol, nog netjes binnen de oevers en raast hier met een flink tempo onder de vele bruggetjes door en ik kom ook al een stuw en twee redelijke drempels tegen met een aardig keerzog.
Om een uur zijn Gert, Ben en Bruno er ook, ieder met hun eigen auto ook direct uit het werk gekomen en werpen, net als ik al enige blikken van respect op de Hogne. Is dit misschien niet al te hoog voor het bovenstuk? Bruno is echter zonder twijfel, dit is een ideale waterstand voor de bovenloop.
We kleden om laden boten over en gaan met twee auto's naar het instappunt. Bij Belleheid kijken we nog even naar de peilschaal, die staat op 85 cm.
In de auto heb ik nog lekkere warme en droge voeten in mijn neopreentjes. Dat is direct voorbij als we bij Hockai uit de auto stappen. Spash, splash, tot aan de enkels in de smeltende sneeuw. Wij, Gert, Ben lopen met de boot achter ons aan de weg af naar de rivier die ergens om de hoek moet liggen. Bruno stap gewoon in en glijdt sissend bergafwaarts. Wij volgen en zo start onze toch met 50 meter roetsjen naar de Hogne.
Even later zijn we vertrokken. De Hogne zal hier ongeveer 4 meter breed zijn en verdwijnt met een rotgang in het bos. Bruno voorop, dan Gert en Ben en ik sluit de rij. Na 200 meter is het rechts keerwater in in een flauwe bocht naar links. Doorvaren betekent hier ongezien de zwaarste 400 meter van de Hogne "afdonderder". In diverse verblokte trappen dendert de Hogne hier naar beneden en vormt zo"Les Cascatelles". Ben heeft dit met lage waterstand wel eens gevaren maar er is geen haar op mijn hoofd die eraan denkt dit met deze waterstand af te vallen. Theoretisch zijn er lijnen te bedenken maar de korte opeenvolging van de vervallen, de blokken en de boom die halverwege in de linker doorgang zit maken dit een hachelijke onderneming. minimaal WW V++ en niets om mee te beginnen.
We dragen het hele gebueren rechts om over het toeristenpad. Ook dat is al een belevenis, met de boot op je nek over de natte en besneeuwde houten planken afdalen.
Direct na de laaste extreme trap starten we weer met een snelle aanvaart met walsje, bocht naar rechts, links en dan rechts in strakke lijn rechts langs een groot blok, maar niet te veel omdat je in het verval dan gepind kan worden door het blok wat er direct achter ligt en waar je dan weer links langs moet, dan door en rechts langs een groot blok naar beneden om iets verderop een veilig keerwater te pakken.
Bruno vaart voor en dat ziet er netjes en soepel uit.
Bocht rechts en dan links
Het stootblok (onder, midden op de foto) links voorbij en links langs het grote overspoelde rotsblok de volgende trap af.
Ben komt er ook goed (nou ja) vanaf.
Dan is het de beurt aan Gert. De eerste passages gaan goed. De eeerste echte trap wordt echter iets te veel rechts gepakt.
Even later staat Gert op zijn achterpunt tegen het blok aan, de stroom neemt hem gelukkig snel mee en wonderbaarlijk blijft Gert overeind.
Dan is het mijn beurt. Ik begin maar vast met alle smoesjes: niet warm gevaren, al 4 maanden geen wildwater meer gezien, ik had koude voeten, ik was nog moe van de reis etc. etc. Maar uiteindelijk allemaal smoesjes om uit te leggen dat ik het eerste stuk weinig doortastend afspoelde, in het verval te ver naar rechts zat en met een rotvaart mezelf recht in het stootblok lanceerde.
In een keer stond alles stil, behalve het water, dat viel gewoon door op achterdek en zijkant met alle gevolgen van dien. Vol op m'n muil dus. Geen houden aan. Onder water heb ik wat intensieve contacten met de Hogne bodem. Beng! linker schouder, Beng! rechter schouder, Beng! helm (ben ik blij dat die uitgevonden zijn). Nu toch maar eens rollen, dit wordt anders heel vervelend en ik verrek het om hier uit te stappen.
En ja hoor, volgens de wetten van Murphy rol ik precies dwars voor het volgende blok. Ondersteboven, dwars ervoor, enigzins er nog tegenaan hangend met de peddel spoel ik daar, uiteindelijk, zijwaarts vanaf waarna de rol wel lukt. Ook de knokkels en elleboog hebben wat tikken gehad en flink puffend hang ik aan de kant bij de anderen.
Even verderop dienst zich alweer de volgende pittige passage aan, eerst flink verblokt een aanvraat, dan een eerst lange glijer met wals af en dan 6 meter verder een nog langer glijer met afsluitende wals.
Bruno vaart weer voor en dat ziet er keurig uit.
Dan ik, het smoesjesboek van hierboven kan ik weer herhalen. De aanvaart is nu wel goed, flink doortastend gevaren, de eerste glijer ga ik goed af, halverwege zit de slag echter al verkeerd (zie onder) in plaats dat de peddel al klaar staat om me strak door de wals heen te trekken, roer ik ergens halverwege achter het lichaam in het water.
Zonder enig goede voorbereiding schiet ik de wals in, onder en om. Nu zit daar nog 6 meter tussen voordat het volgende verval begint. Dus theoretisch heb ik tijd om te rollen. Ware het niet dat de peddel aan de verkeerde kant zit en de boot niet door wil rollen. Jammer dus, dan maar op de kop de lange glijer af, hompen dat ik door de wals ga en dan overeind. Achteraf wonderbaarlijk hoe helder ik beide duikboot trajecten meemaak... Dat is wel het voordeel van deze hoge waterstand, ik raak op de tweede trap helemaal niets. Al was dat wel het geval geweest, dan denk ik dat ik dat door de kou toch niet meer gevoeld had. Als ik boven kom lijkt het ijzig koude water mijn hersenstam bereikt te hebben. Wat heb ik een allejezus koude harses. Denken gaat traag en ik schiet nog twee keerwaters voorbij voordat ik tot stilstand kan komen.
Ook Ben heeft in de wals van de eerst trap wat problemen en doet uiteindelijk de twee trap geheel achteruit. Ook dat gaat goed.
Hierna gaat het verder met passages van een denderende WW III klasse. Ik denk echter dat door de snelheid, de veelheid aaneengeregenpassages, walzen, verblokking, golven het hele traject tot de Passerelle de Bellheid een echte klasse WW IV is geworden.
Na twee kilometerbutst Ben zijn dusdanig hard tegen een steen dat hij zijn peddel niet meer kan vasthouden. Hij moet gaan lopen. Met z'n drieen denderen we door. Passage na passage, wlas na wals, golf na golf. De rivier is schitterend en ik begin eindelijk weer bootgevoel te krijgen.
Als de wanden wat steiler worden en links boven aan de rivier zien we iets van een hutje stappen we uit. We naderen Cascade de Nutons en Bruno heeft al besloten dat we die bij deze waterstand maar niet gaan varen. Als je te ver doorvaart, dan is het knap moeilijk er nog uit te komen, dus tijdig links eruit.
De Cascade de Nutons zuigt inderdaad fors terug en zonder springer rechts onderin (stroomopwaarts gezien) moet je deze nu echt niet varen. Maar welke gek wil bij deze watertemperatuur nu als springer fungeren . Laat staan als slachtoffer van de springer...
Bij het bruggetje na de cascade gaan we weer verder. Eerst Bruno en dan Gert. Ik blijf nog even staan om het geheel te fotograferen. Bruno ligt even verdrop te wachten en Gert is iets verder achter een grote steen met zijn peddel over de grond aan het schrapen om zich in het keerwater te kunnen houden.
Alhoewel, die peddel gaat wel heel vlot heen en weer. Ik kan het niet echt goed zien maar het ziet er toch vreemd uit. Snel haal ik mijn werplijn uit de boot en begin over het pad stroomafwaarts door het kloofje te lopen. Dichterbij gekomen blijkt het op en neer gaan van de peddel veroorzakt te worden door Gert's desperate pogingen zich uit een wals te bevrijden.
Dat lukt uiteindelijk niet en Gert trekt...
De boot blijft in de wals hangen en Gert spoelt door en kan een paar meter verderop op een richeltje in het kloofje klauteren. tot aan het middel in het water kan hij uiteindelijk de punt van zijn boot pakken en van 10 meter hoog boven het kloofje kan ik hem een lijntje toegooien.
uiteindelijk krijgen we de boot en daarna Gert weer boven. Hij kan het traject van het bruggetje nog eens gaan proberen. Nu gaat het beter en we kunnen verder.
Er volgen nog schitterende wilde passages nu echter is alles vanuit de boot te verkennen en te varen. Voordeel is natuurlijk ook dat Bruno hier al tig keer heeft gevaren en Gert ook al voor de derde keer het traject vaart.
Bij de passerelle de Bellheid staat Ben ons op te wachten. Het kroegje is open dus hij kan zich binnen opwarmen. Wij geven gas en denderen de midden Hoegne naar beneden. Door de hoge waterstand is deze veranderd in een kolkende sloot met toch een aantal serieuze walzen waar je netjes omheen of doortastend doorheen moet. We varen nog steeds op Alpenkwaliteit!
Om half vijf zijn we op het eindpunt, een schitterende surfgolf lokt. Bruno heeft nog energie over. Ik niet, mijn handen zijn nu toch echt aan het afsterven.
In totaal 2 en een half uur gevaren. Met 3 enorme grijnzen op onze bakkes kleden we om en gaan Ben ophalen, de peilschaal sataat nu op 95 cm..
Die avond rol ik om 20.30 uur mijn huis binnen en de volgende ochtend zijn er diverse delen van het lichaam beurs. Het seizoen is weer geopend!
Bruno, Ben, Gert, bedankt voor dit fantastische uitstapje!
Menno
Traject: Hockai (Passerelle de Centenaire) tot wegbrug N629 van Spa naar Jalhay, vlak onder gehucht Ryompré.Ik schat 10 tot 12 km (8 km blijkt later).
Route: neem op E42 tussen Verviers en Malmedy, afrit Jalhay/Spa (afrit 8), rotonde rechts richting Jalhay, na 500m opnieuw rechts richting Jalhay. Volg weg, onder snelweg door, tot de brug over de Hogne. Daar parkeerplaats en uistappunt.
Peilschaal Belleheid: 85 cm stijgend tot circa 95 cm.
Route naar peilschaal: Vanuit uitstappunt terug naar rotonde, daar de N640 rechtdoor blijven volgen richting Sart. Doorrijden tot smal weggetje links af gaat naar Belleheid. Bij het wandelbruggetje (Passerelle de Belleheid) zit de peilschaal.
Aan het begin of einde van de tocht kun je hier ook lekker eten of drinken. Ze schijnen zelfs kamers voor overnachtingen te hebben.
Menno
