De Peel van de onderkant bezien
Kanotocht van Helenaveen naar Griendtsveen
Op 15 september stond een vlakwatertocht in de Peel gepland. De voor(t)varende voorvaarder had daar in het clubhuis zo enthousiast over gesproken dat we op die bewuste zonnige zondag met twaalf personen afreisden naar de streek van Toon Kortooms.
Deze tocht zou voor mij de boeken ingaan als mijn eerste tocht n het kennismakingsarrangement. Een tocht waarbij ik - nog enigszins afwachtend - zou ervaren wat kanon bij de Batavier betekent. Dat 21 kilometer donker Peelwater tot zoveel verrassende ervaringen zou leiden had niemand kunnen vermoeden. Waarschijnlijk ook de voortvarende voorvaarder niet.
Na een kop koffie met aardbeientaart - waarbij de aardbeien door de plaatselijke koeriersdienst nog van de boerderij naar het terras in Helenaveen getransporteerd moesten worden - bleek bij het verdelen der kanos dat er eentje te weinig was, of een kanor te veel, merkte nog iemand op. Het gezelschap had echter een flexibele houding en in een kleine Canadees kunnen best twee personen zitten. Dus niet kletsen maar varen en dat geschiedde: de eerste zes kilometers westelijk van het natuurreservaat Mariapeel in de richting van Griendtsveen. De richting was bekend, dus het was geen enkel probleem dat de kaart in de auto was blijven liggen. Okay, het was handig geweest om vooraf een mooie lunchplek te traceren en om een inschatting te maken van het nog te maken kilometers. Maar dit probleem werd opgelost door een Nijmeegs positioning system te ontwikkelen. Iets waar inmiddels patent op aangevraagd is onder de naam van BPS (Batavieren Positioning System). Het BPS werkt als volgt: al kanond speur je de (hoger gelegen) oevers af naar de achterzijde van stadsplattegronden, fietsrouteknooppuntenkaarten, etc. en bij het ontdekken daarvan, beklim je de oever en bekijk je (de voorzijde van) de genoemde informatiepanelen.
Op basis van de zo verkregen informatie besloten we om door te varen en niet hetzelfde traject terug te peddelen. Dankzij het BPS wisten we dus tijdig dat er een avondje Studio Sport niet meer in zou zitten.
Kanon over de Helenavaart was best aardig, zeker omdat je af en toe een klein doorkijkje kreeg naar de Mariapeel. Meer zicht op de natuur van de Peel kwam na het overdragen naar het Kanaal van Deurne. Het moet daar ergens zijn geweest waar een ijsvogel werd waargenomen.
Opvallend aan deze tocht was het grote aantal duikers dat genomen moest worden. Vanwege de hoge waterstand betekende dit dat je, met je hoofd op het achterdek of met je kin op de kuiprand, je moest afduwen tegen de onderkant van Peelse asfaltweggetjes. Goed te doen, maar iedereen kreeg er grijze haren van. Het is nu proefondervindelijk vastgesteld dat Rijkswaterstaat de onderkant niet vrijhoudt van spinnenwebben.
De term duiker werd door een van ons wel erg letterlijk opgevat door onder een duiker om te gaan. Al wandelend bewoog hij zich vervolgens naar het daglicht toe, daar aangekomen wachtte hem een luid applaus omdat enkele inzagen dat een duiker ook wel wandelend genomen kon worden. Iets wat die dag dan ook nog een aantal keren zou gaan gebeuren. Summum daarbij was natuurlijk de onderkant van de A67. Ik heb diep in mijn geheugen gegraven, maar nog nooit heb ik een stuk autoweg van zo dichtbij gezien. Laat staan van de onderkant.
Een andere bijzondere ontmoeting was die met de visser. In duidelijke bewoordingen wist hij ons duidelijk te maken da, we eroit moesten. Och, och, diee mens ha net gevoeierd en nou zn die kanoers d voeier en de vissen wegjoagen. En we wissen tog goed d we doar helemaol nie mogten kanoen. Het was viswaoter en ginne kanoplas en och, och ik heb net gevoeierd en ja, ik maok r werk van. Hij sou de plisie bellen (die voer voorop) en dan sou het souwe afgeloupen zin.
Enfin, door doortastend optreden van de vaarleidster konden we na ampel beraad met de visser doorkanon en een pauzeplek opzoeken. Helaas werkte het BPS in deze omgeving eventjes niet zo goed, dus vergde het enig rekenwerk om onze positie in de Peel te bepalen. De behoefte daaraan nam dusdanig toe dat Willem enkele wandelaars om informatie vroeg. Toen daarop vanaf de oever Verzeihung, was sagen sie bitte? klonk, werd het even stil. Iedereen zocht naar een mogelijke verklaring: waren we de weg kwijt, hadden ze na de Tweede Wereldoorlog toch een verkeerde grens getrokken, had dit te maken met de gemeentelijke herindeling of faalde hier het zoveel belovende BPS?
Hoe het ook zij, bij het eerstvolgende stuwtje werkte het BPS weer. De waargenomen positie werd bevestigd door een groepje fietsers. In ruil voor hun diensten verwachtten zij wel enig spektakel van onze zijde. Dat zou dan moeten bestaan uit het nemen van de stuw. Om veiligheidsredenen en de aannemelijke kans op beschadigingen aan de kanos besloot het merendeel van de Batavieren dit niet te doen, op een enkel Bataviertje na. Dit ging hartstikke goed en helaas moesten de nazaten van Toon Kortooms zonder spektakel huiswaarts keren.
Dat gold ook voor ons Batavieren: na een mooie tocht en veel ervaringen rijker, togen ook wij huiswaarts. Onderwijl mijmerend over de eerste te maken zeekajaktocht. Ben benieuwd hoe het BPS zich dan zal houden
Wilfried