Trektocht per Canadees over de Aisne (F) voorjaar 2003
Inhoud
- Voorbereiding
- Dag 1 Ste. Mnehould Autry
- Dag 2 Autry Brecy Brieres
- Dag 3 Brecy - Vouziers
- Dag 4 Vouziers - Attigny
- Dag 5 Attiny retour Ste Menehould
Voorbereiding
Doel: Een klein weekje varen op een natuurlijke rivier niet te ver weg: rivier Aisne Noord Frankrijk tussen Verdun en Reims. Afstand plm. 400 km vanaf Nijmegen.
Materiaal:
Boot:: Mad River Guide
Peddels : Houten Grey Owl en Kober Moll ww peddel Ultra X.
Kampeer materiaal: Kleine 1p. tent, waterdichte zakken, Donzen slaapzak, Waterzak 10 liter.
Kaart:: 3515 IGN 1:100:000 (Reims.Verdun)
Gids : DKV Fhrer Band 6, 2. Ausgabe 1997
Totaalafstand: volgens DKV 112 km.
Waterstand:
Bij Ste Mnehould op de peilschaal onder de brug van de Rue de la Liberation, (weg r. Vienne la Ville) bij vertrek bleek 0,20 meter (minus dus). De stroomsnelheid varieert naar schatting tussen de 0,5 en de 1,5 km/uur.
Tochtvoorbereiding:
In eerste instantie was het plan om de tocht te beginnen op de Aire bij Aubrville en via dit riviertje (ww1) uit te komen op de Aisne, een rustig stromende, vrij meanderende rivier die een vrijwel natuurlijke loop kent . Helaas bleek de Aire te weinig water te bevatten om met een beladen boot af te varen. De waterstand was dus aan de lage kant. In Ste. Mnehould contact gelegd met de plaatselijke kanovereniging waar men aangaf geen grote problemen te zien in het afvaren van de rivier, hoewel men niet kon garanderen dat er geen bomen lagen ivm de storm afgelopen winter.
kanoclub van Ste Mnehould (Cano & Kayak Club Argonnais) aan de rue de la Liberation 1.
Beladen MR Guide.
Dag 1 Ste. Mnehould Autry (volgens DKV 47 km)
Typisch beeld van de Aisne, Hoge buitenbochten, lage binnenbochten.
Zondag 6/4 boot ingeladen en plm. 09:30 van start. Vanuit het hotelletje bij een Boulanger en Traiteur de laatste verse spullen gekocht (boter en Camenbert). Het was fris, een graad of 5, 6, maar een helder zonnetje en een beetje wind. Aisne bleek een rustig stromende rivier die vrij mag meanderen tussen bossen en landbouwgebied door. Allerlei dieren, IJsvogels prachtig Blauw met oranjebruin, Muskusratten, Bisamratten zo groot als een tekkel, allerlei vogels en roofvogels, roodborstjes, tjifttjaf , kwikstaartjes, af en toe zwaluwen en nog allerlei ander spul dat ik niet thuis kan brengen. Tegen de avond ook een enkele vleermuis boven het water.
Het eerste idee was om dit deel in twee dagen te doen en halverwege wild te kamperen, de lunchplek net voorbij Vienne le Ville was daartoe geschikt, maar het vroege vertrek en het mooie weer gaven eigenlijk geen reden de tent vroeg op te zetten. De beladen boot vaart goed, natuurlijk wel wat zwaarder dan leeg mar dat komt de stabiliteit ten goede. Ook verliest hij minder snelheid tussen twee slagen waardoor je gelijkmatiger tempo kunt houden. Wel gaat het ten koste van de wendbaarheid maar dat spreekt voor zich. Er waren een aantal molens die niet meer in gebruik waren. Allen bevaarbaar. Net voor Autry een boomhindernis die overgedragen moest worden. Bij Autry is nog een werkende elektriciteitscentrale de stuw bij Auty is bij deze waterstand niet bevaarbaar en moest (rechts) worden overgedragen. Uiteindelijk de camping in Autry gevonden. Deze ligt dicht aan de rechterstroom door het dorp (linker leidt naar kleine waterkrachtcentrale).
Kerkje van Autry
Autry is een klein dorpje dat in de Eerste en tweede Wereldoorlog behoorlijk is geraakt. Het centrum bestaat uit een groot gedenkteken. Het kerkje is gerestaureerd en licht bovenop en heuveltje. De kroeg aan het plein gelegen is een bezoek waard. De gelagkamer is sinds de jaren 60 niet meer opgeknapt en blinkt uit door schitterende slijtage. Er staat een mengeling van visserij artikelen (lieslaarzen, hengels en schepnetten) een tafelvoetbalspel dat ongetwijfeld slechts Francs slikt en formica en houten tafeltjes. Het geheel verlicht met de laatste werkende TL buis. Alles is tot dezelfde kleur getint door de Gauloises Blondes en ook bij de vaste gasten was een zelfde doorleefdheid zichtbaar. Het tapbier echter was vers en goed op temperatuur
Dag 2 Autry Brecy Brieres (plm. 25 km)
Na een koude nacht (-5) bleek mijn complete watervoorraad bevroren. Gelukkig had de camping stromend (en warm) water. De eerste zonnestralen verdreven echter snel de kou en na een heet bakkie (dankzij de van Joost geleende MSR benzinebrander snel licht, heet, betrouwbaar, maar lawaaierig). De camping kostte 1,60 Euro, dieven die Fransen! 10 uur weer in de boot.
Dit tweede deel van de rivier was eigenlijk nog mooier dan het eerste. Het water wordt iets ruimer en er zijn meer bossen langs het water en af en toe komen er grindbanken in de rivier en de binnenkant van de meanders voor. Op ondiepe plekken, waar het verval wat groter is stroomt de Aisne ook wat harder, maar het komt nergens op WW1 uit. Dit water is ook uitstekend geschikt voor tweepersoons boten. Goed sturen is wel van belang want als je een bocht niet goed aansnijdt kom je in grote keerwaters terecht en moet je ineens tegen de stroom oppeddelen.
In dit deel lagen ook meer bomen, maar die waren in het algemeen goed om te varen. De centrale en stuw van Autry (bovenstrooms dus) vangen de meeste troep (meestal plastic zakken) op. Dat betekent dat op dit traject de rivier nog meer een schone, natuurlijke indruk geeft. In dit traject zitten wel een paar stuwen die je bij deze waterstand moest overdragen maar die met wat meer water wellicht bevaarbaar zijn. Gezien de kou en het feit dat ik geen waterdichte kleding aanhad en niet nat wilde worden heb ik maar omgedragen. Rond 14::30 heb ik bij Brecy- Brieres de tent op gezet. Op een fraai grasveldje langs de oever. Was wel wat wind, maar je kunt niet alles hebben. Een stukje verderop waren wat landarbeiders bezig de hekken te repareren voor het vee. Ik ben daar op af gestapt met de vraag of ik mocht kamperen en trof de proprieteur, die dat geen enkel probleem vond. Hij vertelde dat de schade aan de hekken wordt veroorzaakt door ijs dat in de winter ontstaat als de rivier buiten de oevers is getreden en het water gaat zakken. Ook vertelde hij dat de Aisne in alle maanden van het jaar, bij voldoende regenval wel eens buiten de oevers kon treden, natuurlijk het meest in najaar en winter. Ik moest even denken aan mijn fantastische kampeerplekje aan de oever en was extra blij dat het droog was.
wild kampeerplekje bij Brcy
s avonds een klein no-impact vuurtje gestookt van klein drijfhout en droge boomtakken. Dit was zo droog dat ik aan n lucifer genoeg had om een avond me te kunnen warmen aan een gloeiend vuurtje. Het voordeel van klein hout is dat je snel warmte en gloei hebt en dat het mooi opbrandt, zodat je het s morgens gemakkelijk netjes kunt achter laten.
Dag 3 Brecy Vouziers (plm. 20 km)
De ochtend kriekte om 06:30 Tsjongejonge wat was het koud! Volgens de GSM (meteo Reims naar 125 sturen) was het daar om 05:00 s ochtends 5 geweest. Condens op de binnetent was een soort sneeuw en de waterzak en mijn fles AA waren bevroren. De rivier dampte een rustig soort mist die er wel fraai uitzag. Omdraaien dus, slaapzak dichtsnoeren, muts op trui aan een wachten tot de zon schijnt. 08:30 tweede poging. Joost (zijn brander) sloeg meteen aan en zag wel kans om een pannetje water te verhitten en oplostroost te faciliteren. Het tempo van de rivier begint inmiddels ook mij te raken want op het dooie akkertje heb ik de tent laten drogen (wind is dan een uitkomst) en ingepakt. Om 10:30 op het water , doel voor vandaag in elk geval een stop & shop in Vouziers en wellicht kamperen na de sluis.
08:00 5 graden, opgaand zonnetje aan de Aisne
De Aisne, kabbelt voort zoals gisteren, telkens nieuwe bochten en mooie zichten. Vogels nu ook reigers, muskus - en bisamratten, stilte en geen mensen. Het lijkt wel of de Fransen zijn vergeten dat deze rivier hier loopt. In de aanloop voor Vouziers komt wat meer bewoning. Steeds lager wordende oevers verraden dat er of een stroomversnelling, maar waarschijnlijker een stuw aankomt. Deze staat niet in de DKV gids. De beschrijving van de DKV gids over dit riviertje is over het algemeen wat grof, dus ik verwacht dat de genoemde afstanden (ondanks alle meanders) ook wat overtrokken zijn. (Als held moet je eigenlijk niet je eigen prestaties betwijfelen. ). Afijn, de stuw dus is goed aan de rechterkant over te dragen. Even later een tweede stuw (wel beschreven) en de rivier komt uit in de haven en de sluis. Hier begint (of eindigt) de zuidpoot van het Canal des Ardennes. Een kanaaltje dat nu nog slechts incidenteel door Peniches (kleine Franse binnenvaartschepen van standaardmaat) wordt bevaren. Dat kanaal volgt de loop van de rivier en kruist op enkele plaatsen de stroom, maar gek genoeg zie je er verder niks van, behalve dat het gebied tussen kanaal en rivier nog minder wordt bewoond dan de rivieroever.
Achter de sluis kon ik met toestemming van de sluiswachter (Eclusier) kamperen. Bij zijn huis kon ik ook vers water tappen. Hij vertelde dat hij ook verantwoordelijk was voor de stuw en officieel waarnemer van de meteorologische dienst. Gisterenavond was het erg koud geweest, in zijn waarneming 8 zelfs!. Hmmm... Boten kwamen niet veel meer naar Vouziers toe, kanoers zag hij af en toe wel maar niet vaak.
De vriendelijke eclusier ging meteen zijn grasmaaier haren om een stukje gazon kaal te scheren voor deze onverwachte zwerver.
In het dorp een boodschap gedaan, steak hach stokbroodje flesje plonk en je voelt je als Dieu en France wanneer je over het water naar de ondergaande zon zit te kijken terwijl het geruis van de stuw de slaap lijkt op te roepen.
aanloop naar de sluis van Vouziers
Dag 4 Vouziers Attigny (volgens DKV 30 Km)
Een boot! Het werd duidelijk dat er een boot werd verwacht in de sluis van Vouziers. De sluiswachter deed de deuren al open maar er was nog niks te zien aan het einde van het kanaal.
Het was minder koud dan de voorgaande nachten dus opstaan viel wat gemakkelijker. Ik had de tent met de kop op de wind gezet en absoluut geen last van condens etc. opstaan bij een dergelijke gebeurtenis viel me dan ook niet zo zwaar. Bovendien baadde de sluis in het ochtendzonnetje en was het dus aangenaam om met een bakkie Joost gewarmde troost over het hekkie te hangen met de sluiswachter in gespannen verwachting. Ineens verscheen de Paniche voor de brug verderop maar daarna stopte hij. De onbeladen boeg was te hoog en de schipper moest dus ballasten om er onderdoor te kunnen. Dit duurde nogal dus heb ik ontbeten, mijn kamp opgeruimd, slaapzak en matje opgerold etc. Doel voor vandaag: Attigny, alwaar een camping was en dus een warme douche. De volgende dag zou het wat minder mooi weer worden met kans op sneeuw, dus ik had besloten vanuit Attigny mijn auto te gaan halen.
De hele boel was gepakt toen de Paniche eindelijk de sluis in kwam. Een van de gekortwiekte eenden van de sluiswachter was ook de kolk in gezwommen. Zon Paniche heeft aan allebij de kanten misschien 10cm speelruimte hetgeen levensgevaar voor de canard betekende. Gelukkig kwam door druk opjagen met een verlengde bezem het beest eerder de sluis uit dan het schip dus kwam alles weer op zijn vliesjes terecht.
Na deze enerverende ochtend toch maar gauw weer aan de peddel en aankoersen op Attigny. De rivier heeft hier de breedte van de benedenstroom van de Linge. Echter was het toch mogelijk om met een boom, een forse wilg, de stroom volledig te blokkeren. Overdragen dus. Achter deze boom had ik een gelukkie. Na dagen van mislukte pogingen om zon muskus- of bisamrat te fotograferen zag ik een bisam argeloos overzwemmen die op een tak jonge blaadjes ging zitten eten. Net voor ik af wilde drukken sprong hij van de tak af. Ik had de plons er perfect op staan! Later lukte het me gelukkig om en zwemmend exemplaar voor zijn hol te kieken.
Muskusrat
Bij Semuy / Rilly stond nog een stuw op het programma. De DKV gaf aan dat deze moeizaam rechts over te dragen was. Na hem even verkend te hebben (bevaren was uitgesloten) leek het mij slimmer om links over te dragen. Nog voor aangelegd te hebben kwam een jonge Eclusier aanlopen die mij ernstig in een franse woordenstroom toesprak dat het levensgevaarlijk was en dat je daar niet mocht varen en dat het bordje Peche Interdit ook betekende dat er geen vaartuigen binnen die sector mochten komen en zo. Ik dacht dat wordt echt moeizaam. Uitgestapt zijnde viel de man echter nogal mee. Hij vertelde dat je er in France rekening mee moet houden dat zolang alles goed gaat er niks aan de hand is maar o wee als er iets misgaat. Niemand is aansprakelijk behalve natuurlijk de bewaker van het goed. Enfin, ik was maar alleen en hij vond het ook wel interessant wat ik aan het doen was en hij geloofde me dat er niks in het gidsje stond over verboden bij de sluis dus het resultaat was dat hij me hielp met het overdragen van boot en bagage. Merci Beaucoup! De laatste hindernis genomen.
Voor de brug van Attigny rechts zou op plm. 300 meter van het water de camping zijn. De boot dus aan de kant getrokken en met een paar lichte stukken bagage in de hand eerst maar eens verkennen. De driehonderd bleek daarvandaan eerder 500 maar je zou nog wat verder kunnen varen en bij een zuiveringsinstallatie rechts aan de kant kunnen. Maar de camping bleek dicht. (nog tot 1 mei). Dus dat ging niet (ik zag mijn douche al in het water vallen en vroeg me af hoe ik de volgende dag een lift zou krijgen bij de huidige staat van onderhoud.
Rivier Aisne
Teruggekomen zag ik dat aan een zijarmpje een veldje aan de stroom lag wat een i-de-aal campeerstekje zou zijn, maar het was de tuin van iemand.
Dichterbij gekomen bleek dit een dierenarts met een gigantisch huis in matige staat van onderhoud. Dierenartsen zijn makkelijke mensen toch? Maar even aanbellen. De heer Michel Paris was thuis en vond het een prachtig plan, of ik ook wilde douchen? Alles kon! Ik kreeg een zak hondensnoepjes mee om zijn jonge waakhond Sagitta te paaien en ik kon me gaan installeren. Alweer vriendelijke mensen! Ik de boot verhalen en toen voor het eerst, in het zicht van de finish valt mijn kleine waterdichte zakje (papieren fototoestel etc.) in de plomp en begon vlot richting de Aisne te dobberen. Ik liet alles los, dook achter het zakje aan, resultaat nat pak. Gelukkig was het beschut en scheen de zon. Later maar alles laten drogen.
De dierenarts vertelde later dat hij zijn vrouw ook ten huwelijk had gevraagd in een kano op de Aisne, op dit hoekje, en of ze niet in zon huis wilde wonen. Ze hadden nu 6 kinderen dus dat was allemaal goed gekomen, en ik had een mooi plekje en een warme douche. In de dertig jaar dat ze er woonde, zo vertelde hij, was zijn schiereilandje zeker 5 meter breder geworden en een meter hoger. De rivier geeft en neemt Na een douche alles te drogen gehangen en uit eten gegaan in Attigny. Het enige restaurant dat op woensdagavond geopend was zat aan de weg naar Charleville.
Kampeerplaats achter de dierenarts
Dag 5 Attigny Ste. Mnehould
Vrij kort over zijn, liften (faire de stop). De taxi (had ik genformeerd) zou 74 Euro kosten voor de 55 km die het hemelsbreed over de weg was. Het was bewolkt en fris, mijn drogende truien waren bevroren aan de waslijn dus ik kon een beetje geluk gebruiken.
De eerste auto in Attigny stopte meteen en nam me mee terug naar Vouziers. Dat ging snel, daarna koste het iets meer tijd (2,5 uur) en drie hops om in Ste M. te komen. Auto stond onaangetast bij de kanoclub. Rond een uur of 3 was ik terug in Attigny, om afscheid te nemen van de vriendelijke Veearts en zijn familie mijn spullen te pakken en terug te rijden naar Nederland.
Alles bij elkaar een mooi tochtje, veel natuur, rust, aardige mensen, kortom de moeite waard!
Cees Verhoef
