vlakwater Gebiedsinformatie frankrijk Marais Poitevin

Gebiedsinformatie Marais Poitevin in Frankrijk

La Venise Verte, Groen Venetie

En daarmee is niets teveel gezegd!

Tussen Parijs en Bordeaux, om precies te zijn: tussen Niort en La Rochelle is het moerasgebied Marais Poitevin. Dit gebied staat ook bekend als Groen Veneti (Venice Verte). Nog nauwelijks ontdekt door toerisme is dit een geweldig mooi kanogebied. We verbleven op de camping van Lidon aan de Mignon. Dit is aan de rand van het Marais Sauvage (wilde moeras). Dit gedeelte van de Marais Mouilles (natte moeras) is 16500 ha groot en wordt nog steeds af en toe overstroomd bij hoge waterstand van de rivieren Sevre Niortaise, de Vendee, de Lay en enkele kleinere stromen.

Geschiedenis

Tot het Jurassic tijdperk (5,3 tot 1,6 miljoen jaar geleden) was dit gebied een vlakte die net boven zeeniveau lag. Daarna raakte het overstroomd. Zon 3000 jaar geleden trok het water zich terug en kwamen de eerste mensen in dit gebied. In de 4e eeuw kwamen er monniken die kloosters bouwden op de oevers en op de eilanden. Pas vanaf ongeveer 1200 begonnen de monniken met het graven van kanalen om het land beter te kunnen gebruiken. Nu zijn er in het natte moeras (Marais Mouilles) ontelbare kanalen, die per kajak prima te bevaren zijn. Meer naar het westen zijn de zogenaamde droge moerassen. Dit zijn eigenlijk polders zoals wij die kennen, met lange rechte kanalen en een beheerst waterniveau. In het hele gebied zijn fossielen te vinden van grote zeeschelpen, het bewijs dat lang geleden dit oceaanbodem was. Meer gedetailleerde informatie over het gebied is te vinden op: //www.st-hilaire-la-palud.fr

Het gebied heeft een beetje het karakter van de Everglades; van een alligator zou je niet opkijken, maar je zult t waarschijnlijk met een beverrat moeten doen. Die hebben we 2 jaar geleden dan ook gezien (en de pat geproefd) evenals ijsvogeltjes, waterslangen (niet giftig) en legio watervogels.

Parc Naturel Regional Du Marais Poitevin

Het park ligt vlak boven het belangrijkste vluchtoord van de Franse Hugenoten, La Rochelle. Het heeft een omvang van 70.000 hectare en een perifere zone van 130.000 hectare, bij elkaar dus goed voor een 'parkgebied' van 200.000 hectare. Het regionale natuurpark kwam pas in 1979 tot stand in een samenwerkingsverband van 105 gemeentes uit de Vende en de Charente Maritime, de twee belanghebbende departementen. Het park is zeer afwisselend: grote moerasvlaktes aan zee met droogvallende en opensplijtende modderbanken; een 'woud' van staken in de Baai van Aiquillon, beroemd om de mossel- en oestercultuur. In het centrum van het park tref je een groot gebied aan van in elkaar overlopende sloten, kreken, kanalen en vennen. Vaak bedekt met een dikke deken van kroos en omzoomd door zwaar overhangende wilgen en berken. In het gebied rond het park liggen enorme wouden en, niet te vergeten, de fraaie valleien van de Vende en Svre. De bossen van Chiz en Aulnay zijn favoriet onder biologen door hun rijke en gevarieerde vegetatie.

Omgeving

Schilderachtige, oude vestingplaatsen als Saintes, Niort en La Rochelle liggen onder handbereik en vormen bovendien een leuke uitvalsbasis voor meerdere bezoeken aan het park. De geschiedenis van deze streek is vooral gekleurd door het protestantisme. Na de beruchte herroeping van het Edict van Nantes probeerden veel Hugenoten (Camisards) het land te ontvluchten. Het merendeel vluchtte destijds via de vrijhaven La Rochelle het land uit naar Nederland, Engeland en Amerika. Onder hen een kleine kleermaker uit Nimes, Levi Strauss, die zijn specialiteit (het maken van kleding uit de blauwe, gekeperde katoen: bleu de Nimes = denim) in 'het beloofde land' voortzette! De Baai van Aiguillon is bekend door de oesterteelt en mosselkweek. Hier staan tevens een aantal unieke vogel observatiepunten, Het is hier tijdens de vogeltrek een mekka voor vogelaars. Het hele gebied wordt beheerst door het steeds wisselende spel van eb en vloed en de kustvlaktes in de baai zijn bij eb een glinsterend wad. Mens en dier (vogels) gebruiken het om er schelpdieren, krabbetjes en andere lekkernijen te zoeken.

Klimaat

De sloten en poelen van de Marais Poitevin hebben in de zomermaanden het aanzien van brede, groene lanen door hun dikke deken van kroos. De bootjes glijden er geluidloos doorheen en zoveel kroosetende watervogels kunnen er niet zijn of de deken blijft aaneengesloten. Daarom, zo vertelde ons een van de natuurgidsen van het park, zijn er niet of nauwelijks muggen. De kroosdeken dekt het water zo goed af dat muggenlarven geen kans tot ontwikkeling krijgen.

In de zomer kan het flink warm en broeierig zijn. Door de overdekte vaarten en kreken blijft het echter in het moeras aangenaam koel. Ook wil het er nog wel eens flink onweren.

Wandel- en fiets mogelijkheden

Een wandel- of fietstocht (n- of meerdaags) door het natteMarais Poitevin is een bijzondere ervaring. Het gebied wordt nu eens niet bevolktdoor toeristen, want het heeft nu eenmaal niet de gebruikelijke pretparken, zwemparadijzen of andere zaken die het voor de ventier zoekende doorsnee toerist aantrekkelijk maken. Als wandelaar (of fietser) kun je daarom des te meer genieten van een werkelijk uniek landschap in de streek van de Vendee.

Tijdens dit soort tochten komt u door het Vendeese wallen landschap en uiteraard, het grote moerasgebied. Mogelijk moet u met een pondje het water over of op bepaalde stukken zelfs ca. 2 uur het moerasgebied doorvaren. Sommige delen van het landschap doen denken aan het poldergebied in Nederland. Das niet zo vreemd, want het zijn Nederlanders geweest die het grote werk in het verleden hebben uitgevoerd.

Door alle delen van het natuurpark Marais Poitevin lopen speciale paden en routes om de natuur te ontdekken, de 'sentiers de dcouverte'. In het park kun je overigens ook prima fietsen Maar de beste manier om je te verplaatsen blijft natuurlijk per boot. Alle routes en mogelijkheden kun je bij de omringende Syndicats d'Initiatives en bij het 'Maison du Parc' in Courcon verkrijgen.

Per Huifkar

Een bijzondere manier om de Marais Poitevin te ontdekken is een tocht per huifkar. Vanuit Damvix, in het centrum van het park, kun je een compleet ingerichte huifkar met paard huren voor een tocht langs uitgekiende routes door het natuurpark. Deze tochten zijn mogelijk van 1 april tot 30 september. Inschrijven bij het Maison du Parc, La Ronde, 17170 Courcon.

La Rochelle

La Rochelle is n van de meest kleurrijke en boeiende havens aan de Atlantische kust. Wij hebben La Rochelle als uitgangspunt voor onze tocht door de Marais Poitevin genomen. Bij ons staat de oude vrijhaven in de 'top 5' havens van de Franse kust (aan de Atlantische zijde wel te verstaan, geflankeerd door Honfleur, Concarneau en Saint Jean-de Luz). Vooral het kwartier rond de oude haven, het Vieux-Bassin, is zeer de moeite waard. De haven wordt afgesloten door twee grote vestingtorens (Tour St. Nicolas en Tour de Chaine) waartussen vroeger in de donkere uren een zware ketting werd gespannen. Ook in La Rochelle waan je je in een soort paradijs, als je van vis houdt. Nergens is de weg van vissersboot naar restaurant zo kort als hier.

De Maisons de Naturel

Naast de ruime en overweldigende natuur, de altijd boeiende zeekust, de brakwatergebieden en de omringende wouden, tref je in het regionale natuurpark een aantal natuur- en cultuurhistorische verzamelingen aan in de verschillende 'maisons' van het park.

Maison de la Meunire

In Nieul lAutize staat het Maison de la Meunire, een antieke watermolen uit de late middeleeuwen. Het is een volledig gerestaureerde watermolen met authentieke behuizing van de Vendese molenaar die er nog iedere dag zijn werk doet. Geen openluchtmuseum maar een echt werkende molen die knarsend en kreunend de waterhuishouding van de marais regelt. Van april tot oktober kun je de molen dagelijks bezoeken en de molenaar geeft uitleg over zijn molen en over het oude systeem van de monniken hoe de marais te veranderen van zout- naar een zoetwatergebied met drogere landbouwgrond.

Maison des Marais-Mouills

In Coulon-Deux-Svres is op de Place de la Coutume het Maison des Marais Mouills gevestigd. Het museum van slik en slijk, moeras en zomp. Het lijkt saai maar is toch bijzonder leuk. De geschiedenis van de streek en de bewoners is er beeldend weergegeven, tot en met de teelt van de 'mogette' toe, een geliefde witte bonensoort. Ook de vervoermiddelen van de marais van de middeleeuwen tot nu, zijn hier te bewonderen. Van platbodems tot kano's, van stelten tot een soort Indiaanse sneeuwschoenen (om niet in de modder te zakken). Het Maison des Marais Mouils is van 1 juni tot 30 september geopend. Op zon- en maandagen gesloten.

Maison de I'Ane du Poitou

Zoals Bretagne zijn eigen paardjes heeft, zo heeft de Poitou zijn eigen ezels. De Poitouezels hebben een vitale rol gespeeld bij de ontginning en beheersing van de Marais Poitevin. Deze soort betreft een afzonderlijk ras met eigen standaard. Het zijn sterke, schonkige dieren met een ruige, langharige vacht dat qua structuur enigszins vergelijkbaar is met die van de Schotse Hooglandrunderen of onze eigen Briard Havane. Een minimum haarlengte van 9 centimeter geeft de dieren hun 'jas' die ze zowel tegen kou, vocht als hitte beschermt. Het 'Maison de I'Ane du Poitou et I' levage mulassier' is in Dampierre/Boutonne gevestigd; het reddingscentrum voor de specifieke Poitou-ezels met een muildierfokkerij. Het 'ezelhuis' is van 1 juni tot 30 september geopend. Vooral kinderen zijn verrukt van de gemoedelijke en vriendelijke, langharige ezels. Er is slechts n probleem: de ezels mogen niet gevoerd worden. De verzorgers zijn uiterst voorzichtig met de nog maar zeer geringe populatie.

Maison de la Mytiliculture

Aan de baai van Aiguillon staat in Esnades het 'Maison de la Mytiliculture', het museum over de mosselteelt. Het is het belangrijkste museum dat verhaalt over teelt, vangst en geschiedenis van de mossel in Frankrijk n bescheiden als ze zijn, 'de I''Europa'! De mosselteelt vindt met name plaats in de Anse de Aiguillon, waar de mosselen zich aan lange palen vastzetten. Op menukaarten staan ze dus ook als Moules de Bouchot', geen soortnaam dus, maar de naam van de teeltwijze.

Maison du Petit Poitou

In Chaille-ies-Marais staat het Maison du Petit Poitou, het museum waar de ontginning en drooglegging van het gebied staat tentoongesteld. Hier is de ingreep van de mens op het water vanaf het eerste monnikenwerk, aanschouwelijk weergegeven en wij vonden het als rechtgeaarde Nederlanders een boeiend 'Haarlemmermeer-effect'.

Het belangrijkste adres in de Marais Poitevin is dat van het Maison du Parc, La Ron17170 Courcon tel. (00 33) 46 27 82

Campings

Camping G.C.U. de Lidon sur Mignon 79210 SAINT-HILAIRE-LA-PALUD Tel.: 00.33.549.353364 (zomer) / 00.33.549.353263 (winter) De beheerder spreekt maar enkele woorden Engels, zijn vrouw echter zeer behoorlijk en zijn heel geduldig en vriendelijk voor mensen die maar heel weinig Frans spreken. De camping is gelegen aan een kronkelslootje, vanwaar je zo het moeras in kunt varen. Aan de overkant van de weg is het grotere kanaal de Mignon. Op de camping is een lekker zwembad en in het restaurant kun je goed eten en zijn maaltijden verkrijgbaar. Specialiteit is de zoetwatervis uit de bekende Poitevijnse keuken uit deze streek. Paling, zeelt, snoek en karper worden hier dagelijks geserveerd door het de restaurant. Er is kanoverhuur vlakbij de camping

Camping I'Occno d'Or (4 sterren, Grand Confort), 58 Rue Georges Clmenceau, 85520 Jard-sur-Mer. Bevindt zich aan de kust op ongeveer 40 km van het Marias Poitevin. Camping met zwembad, tennis, verschillende activiteiten voorjong en oud.

Camping Municipal Autize (3 sterren), 85420 Maillezais. In het hart van het Marais gelegen, dicht bij de beroemde abdij van Maillezais.

Gebiedsinformatie Kaarten: 1:25.000 Srie Bleue nrs. 1428 E (Benet-Coulon) en 1528 O (Maillezais-Vix); beide reeds in mijn (Hans Platenburg) bezit.

Reisinformatie

Het is net iets meer dan 950 km vanaf Nijmegen en je kunt er op 1 dag naartoe rijden.

Je verlaat de A10 (E5) voorbij Niort bij afslag nr 33. Volg de N248 rechtuit naar Epannes. Hier ga je rechtsaf richting Sansais. In Sensais kom je bij een hoofdweg, de D3, waar je linksaf gaat. Je rijdt door St.Hilaire en voorbij het dorp staat aan de rechterkant een standbeeld. Hier ga je rechtsaf richting La Roche. Vanaf La Roche staat de richting naar camping Lidon-sur-Mignon met bordjes aangegeven.