RUISSEAU DE BAYEHON
toegestane bevaring: De middenloop vanaf de brug van de weg Xhoffraix - Longfaye - Ovifat tot de samenvloeiing met de Warche.
HYDROGRAFIE
De Ruisseau de Bayehon is een Ardeense veenbeek, die haar oorsprong vindt in het hoogveenplateau op 688m hoogte, zo’n 400m ten westen van de Signal de Botrange, en zich na 8,4 km in de Warche stort, ruim 280m lager.
De Ruisseau de Bayehon is een rechter bijrivier van de Warche en is een relatief korte Ardeense veenbeek, die net als de Ruisseau du Pouhon, de Ru du Tro Maret en de Ru de Targnon (bovenloop van de Eau Rouge) voor de zuidelijke afwatering van het hoogveenplateau zorgt. In haar bovenloop vormt de Ruisseau de Bayehon een prachtige 7 meter hoge waterval.
KARAKTER
De Ruisseau de Bayehon is bevaarbaar over 4,4 km en behoort samen met de boven-Hoëgne, Ru du Tros Marets en Ninglinspo tot de mooiste en watertechnisch moeilijkste rivieren van België. Het bevaarbare traject stroomt doorheen een prachtige diep ingesneden boskloof, met plaatselijk rotswanden die zich kloofachtig vernauwen. Een wandelpad is steeds in de nabijheid. Helaas laat de bosbouw af en toe haar sporen na : wanneer de bomen rijp zijn voor verkoop, worden soms hele hellingen kaalgekapt. Het
water heeft meestal een bruine kleur en soms wat schuimvorming (afkomstig van de veenbodem), maar is van uitstekende kwaliteit.
Ondanks haar korte loop, kunnen we de Ruisseau de Bayehon onderverdelen in een boven-, midden- en benedenloop.
BOVENLOOP :
Het eerste traject van de bovenloop, omvat het 750m lange traject vanaf de boswegbrug nabij “Vieux Chêne”, tot de monding van de Ruisseau des Tailles. Het is een zeer technisch traject, in een zeer enge moeilijke, onoverzichtelijke en wispelturige bedding van slechts 2m50 tot 3m breed. Het extreme verval van 67‰ tot 100‰, vertaalt zich in een zeer snelle stroming met weinig keerwaters, sterk verblokte en bruuske drempels, en een + 7m hoge waterval, de “Cascade de Bayehon”. (Deze behoort samen met de “Cascade La Chaudière” tot de hoogst bevaarbare natuurlijke watervallen van België) De bovenloop is aanhoudend WW III (III+4) en een verkenning op eventuele versperringen of verklemmingsgevaar op het gehele traject is sterk aan te raden! Het is een traject dat “nooit” een goede waterstand heeft : wanneer alle rotsblokken voldoende overspoeld zijn voor een vlotte afvaart, wordt de bovenloop onbevaarbaar.
Het tweede traject van de bovenloop ligt tussen de mondingen van de Ruisseau des Tailles en de Ruisseau de Ghâster, 850m lang. Dit traject is minder beklemmend dan het hogergelegen. Het heeft een iets aangenamere breedte van 3m, met nog steeds een zeer snelle stroming en weinig keerwaters. Ze heeft nog steeds een extreem verval van 45‰, is aanhoudend licht verblokt tot verblokt WW II+/III, met nog enkele drempels.
Steeds alert blijven voor eventuele versperringen.
MIDDENLOOP :
De middenloop omvat het 1550m lange traject van de monding van de Ruisseau de Ghâster, tot halverwege de Ancien Moulin de Bayehon en de monding van de Ruisseau du Pouhon. De Ruisseau de Bayehon is hier heel wat gemakkelijker dan de bovenloop, met een zeer groot verval van ruim 26‰ . Ze heeft nog steeds een snelle stroming met weinig keerwaters, in een 3m50 (plaatselijk tot 4m) brede bedding, die nog steeds licht verblokt is, aanhoudend WWII/II+. Nog steeds opletten voor eventuele versperringen.
BENEDENLOOP :
De benedenloop van halverwege de Ancien Moulin de Bayehon en de monding van de Ruisseau du Pouhon tot de monding in de Warche, is 1,250 km lang, heeft een enorm verval van 30‰ tot 36‰ met een bredere bedding dan de voorgaande trajecten : 4m en naar de monding toe tot 6m. Ze heeft nog steeds een snelle stroming, en is aanhoudend licht verblokt, WW II+(III), met nog één hoge moeilijke drempel, de “Saut de Bayehon” (WW III/III+).
De volledige Ruisseau de Bayehon is af te raden bij hoogwater !
Andere veenbeken in de omgeving : Ruisseau du Pouhon, Ru du Tros Marets, Ru de Targnon (Eau Rouge), Le Roannai, Hoegne...
VERVAL
Het totale gemiddeld verval bedraagt 33,5‰.
Bovenloop (“Vieux Chêne” - monding van de Rau des Tailles) : gemiddeld 73,3‰
(Reëel verval van 66,7‰, in de omgeving van de waterval 100‰)
Bovenloop (monding van de Rau des Tailles - monding Rau de Ghâster) : gemiddeld
45,1‰ (van 33,3‰ tot 66,7‰)
Middenloop (monding Rau de Ghâster - 500m voor de monding van de Rau du
Pouhon) : gemiddeld 26,3‰
Benedenloop (500m voor de monding van de Rau du Pouhon - monding in de Warche):
Gemiddeld 33,0‰ (van 30,0‰ tot 36,0‰
WATERSTAND
De Ruisseau de Bayehon heeft een relatief korte loop, en een tamelijk klein brongebied. Bovendien is het een veenbeek en heeft ze een enorm tot extreem verval. Allemaal ongunstige eigenschappen voor goede waterstand, en bijgevolg vergt de Ruisseau de Bayehon enorm veel neerslag, nog meer dan de Hoëgne. De beste kans heeft men bij sterke dooi gepaard met veel regen, of na een hevig onweer (zelfs in de zomer !!!). De bovenloop (met uitzondering van de Cascade de Bayehon), vergt aanzienlijk meer water dan de midden- en benedenloop. Een peilschaal is niet aanwezig op de Ruisseau de Bayehon. Men kan zich enigszins een beetje baseren op de waterstand van de Hoëgne en boven-Roer. Voor de midden- en benedenloop maak je een goede kans wanneer er op de peilschaal van de :
- Roer in Monschau-stad (bij Hotel Zum Stern) een peil van 1m20 af te lezen is (hoogwater op de boven-Roer). Dit stemt overeen met 1m10 op de Roer-peilschaal te Dedenborn.
- Hoëgne te Solwaster een peil van 85 cm à 90 cm waar te nemen is.
De Ruisseau de Bayehon loopt jammer genoeg zeer snel leeg. De waterstand bekijkt men dan ook het best ter plaatse, indien men een eventuele afvaart overweegt.
BEVAARBARE BIJRIVIEREN
Ruisseau du Pouhon. (600m WWII/II+3, 2m50 tot 3m00, 30‰ (tot 50‰))
TRAJECTBESCHRIJVING
km 0.00 Brongebied in het hoogveenplateau op 688m hoogte, zo’ n 400m ten westen van de Signal de Botrange, en een 100m ten oosten van het brongebied van de Polleur (Hoëgne).
km 4,00 Boswegbrug nabij Vieux Chêne (eeuwenoude eik). Te bereiken via de noordelijke bosweg vanuit Longfaye (500m bosweg). Geschikte instapplaats voor de uiterste bovenloop , via de linkeroever, stroomafwaarts van de brug. Er volgt een zeer moeilijk traject, met een snelle stroming in een zeer enge (2m50 tot 3m brede), wispelturige en onoverzichtelijke bedding, die weinig keerwaters biedt. Het gehele traject is aanhoudend verblokt tot sterk verblokt, WW III/III+, met drempels tot 1m hoog en een extreem verval van 66,7‰. Een verkenning op eventuele versperringen of verklemmingsgevaar op het gehele traject is sterk aan te raden!
km 4,15 Brugje.
km 4,45 Boswegbrug. Te bereiken vanuit Longfaye (richting “cascade” volgen), 400m bosweg. Geschikte instapplaats voor de bovenloop , via de rechteroever, stroomafwaarts van de wegbrug. Deze instapplaats is vooral interessant wanneer men het voorgaande traject niet wenst te bevaren, of wanneer men enkel de Cascade de Bayehon wil “springen”.
Het is eveneens de toegangsweg tot het tweede traject van de bovenloop, 300m stroomafwaarts. (Pad op de rechteroever volgen) Tot en met de Cascade de Bayehon : hetzelfde karakter dan stroomopwaarts de brug., met een verval van 100‰. km 4,55 Cascade de Bayehon.
De Ruisseau de Bayehon stort zich over een + 7m hoge waterval in een kloofachtige, breed uitgesleten en ondiepe kom, met steile (rechts) tot loodrechte (links) rotswanden. WWIV. (Samen met de “Cascade La Chaudière” aan de Ninglinspo, behoort ze tot de hoogst bevaarbare natuurlijke watervallen van België)
Na een moeilijke onoverzichtelijke ingang, volgt een + 4m hoge schuine glijgoot, die bijna zoals een springschans met een horizontaal vlak eindigt, waar na het + 3m loodrecht naar beneden gaat. Het onderwater is zeer ondiep (enkel net na de waterval is het 1 meter diep). Maar met de juiste techniek (het bovenlichaam achterwaarts richten en de boot met de dijen liften), en door de “springschans” halverwege de waterval, vormt dit geen probleem:
men landt bijna horizontaal op het ondiepe water in de kom na de waterval, waardoor men het klassieke keerzog na een waterval niet hoeft te vrezen. Op voorhand verkennen op eventuele versperringen !!! De voet van de waterval is bereikbaar via de rechteroever. (Gevaarlijk indien er ijs of veel sneeuw ligt !) De Cascade de Bayehon is veel vlugger bevaarbaar de rest van de boven loop (waterstand zoals de beneden-Bayehon).
(iets te laag natuurlijk)
Hierna verblokt tot sterk verblokt, WW II+/III, in een 3m tot 3m50 brede, Gedeeltelijk kloofachtige en onoverzichtelijke bedding met steile oevers en een extreem verval van 66,7‰ tot aan de monding van de Ruisseau des Tailles. Verkennen op eventuele versperringen !
km 4,65 Een + 1m hoge drempel, gevolgd door een verblokte versnelling, WW III/III+. Hierna vernauwt de vallei zich nogmaals kloofachtig, met steile wanden.
km 4,70 De vallei wordt terug breder. Sterk verblokte versnelling, WW III/III+.
km 4,75 Links monding van de Ruisseau des Tailles. Einde van het eerste traject van de boven loop . De Ruisseau de Bayehon is zowat “uitgeraasd”, en wordt iets gemakkelijker. Nog steeds een snelle stroming, in een 3m brede bedding die weinig keerwaters biedt. Aanhoudend WW II+(III), met nog enkele drempels. Enorm verval tot de monding van de Rau de Ghâster : 45,1‰.
km 4,85 Brugje.
km 5,15 + 0,5m hoge drempel, WW III.
km 5,45 S-bocht, gevolgd door een + 0,5m à 1m hoge drempel, WW III.
km 5,60 Links monding van de Ruisseau de Ghâster. Begin van de middenloop . Te bereiken van de weg brug Longfaye - Ovifat (vanaf hier is de rivier pas in derogatie en mag dus pas vanaf hier gevarne worden!): de bosweg 650m stroomopwaarts volgen. De middenloop is heel wat gemakkelijker dan de bovenloop : nog steeds een snelle stroming in een licht verblokte bedding, gemiddeld 3m50 (plaatselijk tot 4m) breed, die nog steeds niet te veel keerwaters vertoont. Aanhoudend WWII/II+. Nog steeds opletten voor eventuele versperringen. Het verval is beduidend minder dan bij de bovenloop, maar is toch nog zeer groot : 26,3‰. Aanvankelijk 3m tot 3m50 breed.
km 5,65 Brugje.
km 5,80 Kunstmatige drempel, + 0,5m à 1m hoog, gevolgd door een boswegbrug.
km 6,05 Boswegbrug.
km 6,25 Wegbrug Longfaye - Ovifat, te Noupré. Geschikte instapplaats via de linkeroever, stroomopwaarts van de wegbrug. Parkeergelegenheid op de linkeroever bij de brug. Vanaf hier heeft de Bayehon een breedte van
3m50 tot plaatselijk 4m.
km 6,45 Boswegbrug. Rechteroever : Ancien Moulin de Bayehon.
km 6,55 Vijvers op de rechteroever. In deze omgeving is de rechteroever gekanaliseerd.
km 7,15 Brugje. Begin van de benedenloop . Vanaf hier wordt de Ruisseau de Bayehon breder : gemiddeld 4m tot plaatselijk 5m. Hetzelfde karakter dan het voorgaande traject.
km 7,40 Stijging van het verval : 30‰.
km 7,55 Brugje.
km 7,70 Brugje.
km 7,90 Rechts monding van de Ruisseau du Pouhon. Nogmaals stijging van het verval : tot de monding in de Warche vertoont de Ruisseau de Bayehon een enorm verval van 36 ‰.
km 8,00 “Saut du Bayehon” : + 1m50 hoge schuine drempel, onmiddellijk gevolgd door een verblokking. Deze sprong is links goed bevaarbaar. WW III/III+. Deze versnelling kan men best op voorhand verkennen op eventuele versperringen. Hierna wordt de Ruisseau de Bayehon stilaan breder, van 4m tot 6m, in een prachtige omgeving : een diep ingesneden vallei. Aanhoudend licht verblokt WW II+(III-).
km 8,35 Brugje.
km 8,40 Monding in de Warche. Een geschikte uitstapplaats vindt men 5 km stroomafwaarts aan een doorwaadbare plaats net voor de Elektrische centrale te Bevercé. Dit traject van de Warche is WW I/I+, maar de prachtige diep ingesneden boskloof maakt deze noodgedwongen verdere afvaart beslist de moeite waard.
